Blog

Avondvierdaagse; Snoepvierdaagse of snoepen in Stijl?

,Nog een paar weken en dan is het weer zover: De avondvierdaagse! Een geweldig evenement, waarbij kinderen door heel Nederland gezamenlijk met vriendjes en vriendinnetjes een mooie sportieve prestatie neerzetten. Als jonge moeder, – en oké daarnaast ook tandarts, – moet mij echter wel iets van het hart.

Verbaasd

Vorig jaar, toen mijn twee oudste kinderen voor het eerst meeliepen met de avondvierdaagse, heb ik me verbaasd over de hoeveelheid zoete consumpties die op deze avonden genuttigd wordt. Snoep, frisdrank… en wat te denken van de halve sinaasappel of citroen in combinatie met een pepermuntje, waaraan de hele wandeling wordt gezogen om zo de dorstige keeltjes te lessen. Wat was ik naïef om te denken dat een prachtig bosje bloemen, in roze voor dochterlief en een blauwtint voor zoonlief, gewaardeerd zouden worden door de jonge sportievelingen.

Dat werd mij niet in dank afgenomen. Zelfs de behaalde medaille kon de teleurstelling niet meer goed maken. Achteraf ook zeer begrijpelijk, want vanaf de laatste kilometer stonden drommen andere pappa’s en mamma’s en opa’s en oma’s vol trots hun kinderen al op te wachten om ze te feliciteren met kettingen, boeketjes en puntzakken… snoep. Dan zit je natuurlijk ook niet te wachten op een verlept bloemetje van je moeder, die anders ook al niet zo scheutig is met het uitdelen van snoepjes.

Uitzondering

Nu overdrijf ik een beetje, maar ik zou mensen graag wat bewuster willen maken van hun snoepgedrag. Ik ben zeker niet tegen snoep. Heerlijk juist, zo’n snoepje op zijn tijd. Ook begrijp ik dat de avondvierdaagse een uitzondering is. Maar is het overmatig snoepen tijdens de avondvierdaagse niet een beetje uit de hand gelopen? En gaat het hier wel om een echte uitzondering? Zo zijn er namelijk zoveel ‘uitzonderingen’. Denk maar eens aan alle traktaties van de kinderen uit de klas, de kinderfeestjes, de eigen feestjes binnen de familie, Sint Maarten, Sinterklaas, Kerst, de paaseitjes, familie-uitjes, vakanties en schoolreisjes. Daarnaast wordt er ook zoetigheid genuttigd in het ‘dagelijkse leven’, bijvoorbeeld als beloning na de zwemles, tijdens het sporten of als er een vriendje of vriendinnetje komt spelen.

Als tandarts zie ik samen met mijn collega’s ook de andere kant van de medaille. Zo blijkt dat er helaas nog steeds een verslechtering van melkgebitten gaande is. Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat 41 procent van de Nederlandse 5-jarige kinderen een of meerdere gaatjes heeft. Zorgwekkend. Hoe leuk we het ook vinden om kinderen in de praktijk te helpen, het blijft altijd vervelend om gaatjes te behandelen en nog vervelender om kiezen te moeten trekken. Dat wil je als tandarts en ook als ouder natuurlijk het allerliefste voorkomen.

Grazen

Ook om deze reden willen we dit moment aangrijpen om bewustwording te creëren over voedingsgewoonten. Daarbij kan gedacht worden aan het aantal voedingsmomenten per dag. Vooral het ‘grazen’, waarbij de hele dag door kleine beetjes worden gesnoept of gedronken, is funest voor het gebit. Het is dus verstandig om niet te vaak te snoepen, een glas ranja of een flesje sportdrank in één keer op te drinken en deze momenten te combineren. Een beperkt aantal eet- en drinkmomenten voorkomt dat de tanden de hele dag door blootstaan aan zuuraanvallen en daarmee ook het ontstaan van gaatjes. Water is natuurlijk altijd goed.

Om gaatjes te voorkomen wordt in steeds meer tandartspraktijken de nadruk gelegd op preventie. Zo is er het project ‘Gewoon Gaaf’ waarbij de kinderen vanaf een half jaar al worden gezien in de tandartspraktijk en waarbij ouders vanaf dat moment worden begeleid hoe ze de beste mondzorg aan hun kind kunnen geven. Er wordt gebruik gemaakt van een methode die aansluit op de behoefte van het kind, waarbij vooral de nadruk wordt gelegd op preventie; poetsinstructie en uitleg over voeding om zo gaatjes te voorkomen.

Snoepimago

Snoepen is lekker maar de enorme overdaad aan snoep tijdens de avondvierdaagse is niet nodig. Kan dit sportieve evenement het snoepimago weer van zich afschudden? In principe is na een warme maaltijd niet veel extra energie nodig om de 5 tot 10 kilometer uit te lopen. Daarnaast zijn er genoeg alternatieven in de vorm van fruit of groente. Zo komt bij steeds meer scholen en verenigingen de kreet voorbij: ‘op water en fruit loop je de avondvierdaagse ook uit!’ Veel scholen organiseren tegenwoordig ook een punt waar de kinderen iets lekkers krijgen. Op deze manier blijft het snoepen speciaal en wordt het beperkt tot één snoepmoment. De organisatie van de avondvierdaagse draagt ook een steentje bij; zij adviseert op haar website alternatieve beloningen, zoals bijvoorbeeld bloemen, een waterpistool, een springtouw, een jojo, stoepkrijt, of een stripboekje, en nog veel meer. De Pokémonkaartjes en de voetbalkaartjes doen het bij de jongens ook vaak erg goed.

Genoeg mogelijkheden dus voor de pappa’s en mamma’s en opa’s en oma’s om de kinderen bij de eindstreep op een andere manier dan met snoep te verwennen. Verder lijkt er een belangrijke taak bij de scholen te liggen. Zij dragen wellicht niet de verantwoordelijkheid van de kinderen tijdens de avondvierdaagse, maar zij kunnen wel alle ouders en kinderen bereiken. Zoals bijvoorbeeld een school in Drachten die de ouders adviseert de ‘foodsupply’ van de kinderen op deze sportieve wandeling af te stemmen. Verder zouden de juffen en meesters de voeding tijdens de avondvierdaagse in de klas kunnen bespreken om het thema zo ook op een andere manier onder de aandacht bij de kinderen zelf te brengen.

Snoepen in Stijl

Natuurlijk gaan we er met zijn allen voor toch?! Laten we dit jaar, ter ere van 100 jaar De Stijl, ook tijdens de avondvierdaagse snoepen in (de) stijl! Want ook op water en fruit loop je de avondvierdaagse wel uit. Met dit uitgangspunt kunnen we wellicht met z’n allen bewerkstelligen dat er een stuk minder overdaad is dan in voorgaande jaren. Wedden dat de kinderen even voldaan over de eindstreep komen!

Je zult maar een tandarts als moeder hebben….”